Plaats	‘Lev’ bij Beth Shalom, Kastelenstraat 80, Amsterdam
Tijd	10.30 uur (zaal open vanaf 10.15 uur)

---

NB Niet-leden gelieven zich bij Crescas aan te melden!

zondag 6 november 2022

Kunst in antieke synagoges

Diklah Zohar

Al vanaf het begin van het archeologisch onderzoek in Israël was het aantal synagoges die er werden opgegraven overweldigend. Wat op de moderne beschouwer nog verrassender kan overkomen, zijn de uitbundige, gedurfde figuratieve voorstellingen die vooral op de vloermozaïeken zijn gevonden. Naast traditionele Joodse symboliek zoals de zevenarmige kandelaar, de ramshoorn en de Torakast, zien we voorstellingen die rechtstreeks uit de klassieke Grieks-Romeinse beeldtaal afkomstig zijn, zoals de zonnegod Helios en de dierenriem. Een derde element in de synagoges zijn Bijbelse figuren en voorstellingen. Met name deze worden tijdens de lezing besproken. Bijna alle synagoges uit de periode tussen de 4de en 6de eeuw werden met mozaïeken versierd. Naast het traditionele repertoire zoals het verhaal van Noach, Daniël en de ‘Akeda’ (de binding van Izaäk), hebben recente opgravingen tot nieuwe ontdekkingen geleid met verhalen die niet eerder gezien werden in de Joodse kunst.

Kunsthistorica Diklah Zohar vertelt in deze lezing welke verhalen gekozen werden om de antieke synagoges mee te verfraaien. Aan de hand van afbeeldingen van prachtige, kleurrijke mozaïeken laat Zohar zien dat ze ons ook iets kunnen zeggen over het jodendom in de periodes waarin ze gemaakt werden.

Diklah Zohar (1968), geboren in Israël, studeerde Kunstgeschiedenis en Joodse geschiedenis aan de Hebreeuwse Universiteit in Jeruzalem en Klassieke archeologie aan de Universiteit Leiden. Vooral de oude synagogen uit de Talmoedische periode en hun versieringsprogramma hebben haar interesse. Haar promotieonderzoek richt zich op mozaïekkunst uit de vroeg-Byzantijnse tijd in het Nabije Oosten. Tegenwoordig is Diklah directeur van Crescas. In de loop van haar studie raakte Diklah geïnteresseerd in culturele uitwisseling tussen de Joodse en de Christelijke artistieke sfeer. Dit resulteerde in de publicatie Roman and Christian images in Jewish art. Naast het verzorgen van colleges, workshops en het organiseren van Israëlreizen, is Diklah actief als mozaïekkunstenares: www.vrouwenmetstandpunt.nl.